การเทรด Forex มันไม่ใช่แค่การเข้าใจเทคนิคการซื้อ/ขายหรือการวิเคราะห์เท่านั้นนะครับ เชื่อไหมว่าตลาด Forex มันถูกดำเนินไปด้วยอารมณ์และความเชื่อมั่นของเทรดเดอร์ทั่วโลกและนั่นก็เป็นหนึ่งในจิตวิทยาการเทรด การจะฝึกทางด้านจิตวิทยาการเทรดให้แข็งแกร่งขึ้นมันก็พอจะมีวิธีอยู่บ้าง…ซึ่งอยู่ในบทความนี้แล้วครับ
Highlight บทคัดย่อ
- 6 วิธีในการฝึกจิตวิทยาการเทรด ข้อแรกคือ ต้องใช้บัญชี Demo ระยะสั้นเท่านั้นและเทรดบัญจริงไปด้วยเพื่อออกจาก Safe Zone ฝึกจิตวิทยาเทรดของจริง
- ข้อที่ 2 คือ ต้องมีแผนการเทรดที่ชัดเจนตั้งแต่ต้นจนจบเพื่อขจัดอารมณ์ระหว่างเทรด และข้อ 3 คือ ต้องรู้จักยืดหยุ่นในการปรับขนาด Lot เล็กน้อยในบางครั้ง
- ส่วนข้อ 4 คือให้ตระหนักเสมอว่าปัจจุบันคือสิ่งที่แก้ไขได้ ไม่ใช่อดีตหรืออนาคตและข้อ 5 หากการเทรดนั้นส่งผลให้ Burn Out หรือเครียดจนเกินไป ต้องหาเวลาพักผ่อนและจัดตารางชีวิตให้เหมาะสม
- ข้อสุดท้ายคือเราต้องทบทวนผลลัพธ์การเทรดเป็นประจำว่าสุดท้ายแล้วการเทรดของเราดีขึ้นแค่ไหน? รับมือทางด้านจิตวิทยาได้หรือไม่? พร้อมกับปรับปรุงและพัฒนาต่อยอด
คุณใช้จิตวิทยาในการเทรดมากแค่ไหน?
- ก่อนอื่นเรามารู้จักกับจิตวิทยาการเทรดกันก่อน มันคือการทำความเข้าใจว่า “ความคิด, ความรู้สึกและอารมณ์” ของเราส่งผลต่อการเทรดอย่างไรบ้าง
- ทีนี้พอเราเข้าใจ “ความคิด, ความรู้สึกและอารมณ์” เราก็จะควบคุมมันได้และส่งผลให้การเทรดของเราแต่ละครั้งปราศจากอารมณ์และมีแต่เหตุผลล้วนๆ
ระบบเทรดที่ดี + จิตวิทยาอ่อน = เจ๊ง
ระบบธรรมดา + จิตวิทยาแกร่ง = รอด
- องค์ประกอบของจิตวิทยาการเทรดมันมีอะไรบ้าง ไปดูกัน
-
- วินัย (Discipline): การมีวินัยต่อทุกๆ สิ่ง เช่น มีวินัยที่จะทำตามแผนเทรด, มีวินัยในการหาความรู้เพิ่ม เป็นต้น
- ความอดทน: มันเกี่ยวข้องกับการมีวินัยเช่นกันคือเราอดทนในจังหวะที่ดีที่สุดสำหรับการเทรด รีบร้อน
- การยอมรับ: ทัศนคติที่ดีของเทรดเดอร์คือยอมรับผลของการเทรด ไม่ว่าแพ้หรือชนะก็ตาม
- การจัดการความเสี่ยง (Risk Management): เข้าใจและควบคุมความเสี่ยงของเงินทุน
- ควบคุมอารมณ์: เรียนรู้ที่จะจัดการกับอารมณ์ที่ส่งผลร้ายต่อการเทรด
- ความยืดหยุ่น: ความสามารถในการปรับตัวเมื่อสถานการณ์ตลาดเปลี่ยนไป
6 วิธีฝึกจิตวิทยาการเทรด
การจะใช้จิตวิทยาในการเทรดใช่ว่าจะทำกันได้ง่ายๆ ครับ มันต้องมีการฝึกฝนและเรียนรู้อยู่เสมอและนี่คือ 6 วิธีในการฝึกฝนด้านจิตวิทยาการเทรดเพื่อสร้างความแข็งแกร่งของจิตใจสำหรับมือใหม่
1. ใช้บัญชี Demo ผสมเทรดจริง
- การใช้บัญชี Demo ในการฝึกเทรดมันก็ดีครับและช่วยให้เทรดเดอร์ทดลองแผนเทรด, ฝึกการใช้แพลตฟอร์มไปในตัว แต่ไม่ควรจะใช้ Demo นานเกินไป ต้องออกจาก Safe Zone ลองเทรดจริงบ้าง
- เหตุผลที่ต้องใช้ Demo + เทรดจริงก็เพราะ
- บัญชี Demo ไม่ใช่เงินจริง! ดังนั้นเทรดเดอร์จะไม่รู้สึกเสียดาย ไม่กลัวขาดทุนและไม่ได้ฝึกจัดการกับอารมณ์เลยแม้แต่นิดเดียว
- บัญชีจริงวัดผลลัพธ์ได้ดีกว่า ลองเปรียบเทียบเป็นนักฟุตบอลที่ไม่เคยลงสนามจริงเลยกับเคยลงมาบ้าง(แม้จะสั้น) ประสบการณ์มันต่างกันสิ้นเชิง
- บัญชี Demo = เอาไว้ฝึก, ทดสอบกลยุทธ์ แต่การเทรดจริงจะทำให้รู้จักตัวตนว่า เมื่อไหร่คุณโลภ, เมื่อไหร่คุณกลัว, เมื่อไหร่คุณใจร้อน ทำให้พัฒนาจิตวิทยาได้เร็วและตรงจุดกว่า
เปรียบเทียบความแตกต่างในการฝึกจิตวิทยา Demo vs เทรดจริง
| บัญชี Demo | บัญชีเทรดจริง | |
| ความรู้สึกกดดัน | ไม่มี (เงินปลอม) | มี (เงินเรา) |
| อารมณ์กลัว-โลภ | ไม่ชัดเจน | ชัดเจนมาก |
| การควบคุมสติ | ฝึกได้น้อย | ฝึกได้จริง |
| วินัยในการเทรด | มักละเลยกฎ | ถูกบังคับให้เคร่ง |
| การเรียนรู้จากความผิดพลาด | ได้บางส่วน | ลึกซึ้งและจำแม่นกว่า |
| ความเครียด-ความจริงจัง | ต่ำ | สูง เหมือนรบจริง |
ตารางเปรียบเทียบระหว่างบัญชี Demo vs การเทรดจริง ต้องยอมรับบัญชี Demo สามารถช่วยเทรดเดอร์ในเชิงจิตวิทยาได้ในบางเรื่อง เช่น เรียนรู้จุดอ่อนการเทรด แต่เรื่องการได้ฝึกและรับมือกับอารมณ์ตลาดของจริงยังเทียบการเทรดจริงไม่ได้
2. มีแผนการเทรดที่ชัดเจน
- เมื่อเรามีแผนการเทรดที่ชัดเจน เช่น เราจะเน้นเทรดคู่เงินไหนเป็นหลัก? จะเทรดสั้น-ยาว? ใช้อินดิเคเตอร์ตัวไหนบ้าง? มีระบบเทรดยังไง? รับรองว่าการฝึกด้านจิตวิทยาจะง่ายขึ้นเยอะ
- กลับกันถ้าไม่มีแผนการเทรดที่ชัดเจน = หลง เราจะไม่สามารถฝึกจิตวิทยาการเทรดได้เลยเพราะเราเอาแน่เอานอนกับระบบเทรดยังไม่ได้
3. ปรับขนาด Lot ตามความเหมาะสม
- จริงอยู่ที่ว่าแผนการเทรดของเราอาจจะครอบคลุมเรื่องขนาด Lot ไปด้วย แต่บางครั้งการปรับขนาด Lot เพิ่มขึ้นหรือลดลงตามสถานการณ์และยังคงอยู่ในแผนการเทรดอยู่ ก็สามารถฝึกด้านจิตใจของเราได้
- ยกตัวอย่างง่ายๆ ถ้าในช่วงที่ตลาดผันผวนสูงหรือช่วงที่สัญญาณการเทรดยังไม่ชัดเจนเราก็อาจจะปรับขนาด Lot ลดลงเพื่อกำจัดความเสี่ยง ในขณะเดียวกันหากตลาดมีความชัดเจนก็ปรับขนาด Lot เพิ่มขึ้นเล็กน้อยเพื่อสร้างความมั่นใจได้
- การฝึกปรับขนาด Lot ทั้งเพิ่มและลดลงเล็กน้อยจะช่วยทั้งยับยั้ง Overtrading ลดความโลภและ FOMO ทำให้การเทรดของเรายืดหยุ่นสูง
4. ฝึกสติและอยู่กับปัจจุบัน
- เมื่อพูดถึงจิตวิทยาการเทรดมันย่อมเกี่ยวข้องกับจิตใจและอารมณ์ แม้ว่าการฝึกทำสมาธิหรือการหาตัวช่วยด้านจิตวิญญาณให้เกิดความสงบดูเหมือนจะไม่เกี่ยวกับ Forex แต่มันช่วยได้เยอะมากๆ
- ถ้าเทรดเดอร์สามารถฝึกพื้นฐานของจิตใจตัวเองได้ดี มีสมาธิจดจ่ออยู่กับปัจจุบันความฟุ้งซ่านและอารมณืต่างๆ ระหว่างการเทรดจะส่งผลน้อยลงด้วยครับ
5. หาเวลาพักผ่อน
- หนึ่งในปัจจัยที่ทำให้เกิดภาวะ Burn Out หรือหมดไฟในการทำงานก็มาจากการนั่งจ้องหน้าจอหรือทำอะไรเดิมๆ ซ้ำๆ นานเกินไปครับ ซึ่งการเทรด Forex ก็เป็นแบบนี้เหมือนกัน
- การจดจ่อและดูกราฟเคลื่อนไหวตลอดเวลามันส่งผลทำให้เครียดมากขึ้น ดังนั้นเราควรหาเวลาพักผ่อนหรือตั้งเวลาสำหรับการเทรดในแต่ละวันเอาไว้ให้พอดีกับที่ร่างกายจะรับไหวครับ
- ตัวอย่างการจัดกิจวัตรประจำวันสำหรับเทรด Forex เช่น
- ตั้งเป้าหมายในการเทรด 3 ชั่วโมง/วัน เน้นเทรดแบบใช้ Pending Order หรือ EA
- หาข้อมูลความรู้เกี่ยวกับ Forex แบบรายวัน เพื่อจัดการการเทรดตามสถานการณ์ตลาด ประมาณ 1-2 ชั่วโมง
- หากิจกรรทำเพื่อผ่อนคลาย เช่น ออกกำลังกาย, กินอาหารที่มีประโยชน์
6. ทบทวนผลลัพธ์ + พัฒนาต่อเนื่อง
- การเทรด Forex มีสิ่งหนึ่งที่ทุกคนยอมรับร่วมกันคือ “ต้องมีวันที่เทรดแพ้แน่นอน” แต่เราต้องรู้ให้ได้ว่าแพ้เพราะระบบหรือเพราะอารมณ์ นั่นจึงทำให้การทบทวนผลลัพธ์ในการเทรดมันสำคัญมากๆ ในการฝึกจิตวิทยา
- หากเราแพ้ด้วยระบบเราจะอาจหาทางแก้ไขได้ง่ายกว่า แต่ถ้าเทรดแพ้เพราะอารมณ์ล้วนๆ การแก้ไขเพียงอย่างเดียวก็คือฝึกตาม 5 ข้อที่ได้กล่าวไปด้านบนนี้ซะ!
- เมื่อทบทวนผลลัพธ์และเจอจุดอ่อนมันก็จะง่ายต่อการพัฒนาต่อยอดกลยุทธ์เทรดของเรา ซึ่งในปัจจุบันมีแบบฟอร์มบันทึกการเทรดทางออนไลน์ให้เราสามารถบันทึกผลลัพธ์การเทรดของเราได้อย่างละเอียดแล้ว
วิดีโอเกี่ยวกับจิตวิทยาการเทรด
ทีมงาน Thai Forex Broker ได้ไปเจอคลิปวิดีดอนี้และเชื่อว่ามันมีประโยชน์ต่อผู้อ่านมากๆ เพราะในคลิปเทรดเดอร์คนนี้เล่าว่าเขาเอาชนะเกมจิตวิทยาในการเทรดได้ยังไงหลังจากที่ล้มเหลวมากว่า 5 ปี ซึ่งอธิบายถึงความยากลำบากในการปฏิบัติตามกฎการเทรดและเหตุผลที่เทรดเดอร์ส่วนใหญ่ล้มเหลว โดยเน้นไปที่ จิตวิทยาการเทรด
- Focus นาทีที่ 00:24 ปัญหาที่แท้จริงของการเทรดคือจิตวิทยา ไม่ใช่กลยุทธ์
- Focus นาทีที่ 08:18 การเทรดแบบเอาคืนตลาดส่งผลเสียยังไง?
- Focus นาทีที่ 16:24 ความสำคัญของการ Backtest กลยุทธ์
- Focus นาทีที่ 18:07 เคล็ดลับในการเอาชนะจิตวิทยาการเทรด
สรุป
การฝึกจิตวิทยาการเทรดทั้ง 6 ข้อที่กล่าวไป ต้องบอกตามตรงว่ามันไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะทำแต่ก็ไม่ยากเกินไปหากเราตั้งใจจริงครับ ลองทำได้ซัก 4 จาก 6 ข้อนี้ ผมกล้าการันตีเลยว่าผลลัพธ์การเทรดของคุณจะดีขึ้นอย่างแน่นอน อย่างน้อยก็จะเทรดแพ้เพราะอารมณ์น้อยลง
อย่างที่กล่าวไปตอนต้นบทความว่าตลาด Forex มันขับเคลื่อนไปด้วยอารมณืของเทรดเดอร์หลายๆ คน หากเราอยากจะอยู่รอดในตลาดแห่งนี้ต้องควบคุมหรืออยู่เหนือมันให้ได้ครับ
ทีมงาน : thaiforexbroker.com