Forex เป็นการพนันหรือไม่?

Forex เป็นการพนันหรือไม่?

สวัสดีปีใหม่ ทุกท่าน เมื่อคราวที่แล้วเรากล่าวถึง Forex กับการพนัน หลายครั้งหลายคราวที่เราจะเห็นบทความในเว็บบอร์ดต่าง ๆ สำหรับคนนอกวงการ Forex ว่าเป็นการพนันและไม่ควรเข้าไปยุ่งเกี่ยว ในบทความก่อนหน้าเรื่องของ แผนการเทรดสำคัญอย่างไรต่อ mindset เราได้กล่าวถึงความน่าจะเป็น และทิศทางของการเทรดเกี่ยวกับคำว่า การพนันไปแล้วบ้าง คราวนี้เรามาลองขยายความจากตรงนั้นกันเพื่อให้เข้าใจกันไปเลยอะไรคือ การพนัน

การพนันคืออะไร?

ก่อนจะคุยกันเรื่องการพนัน เราต้องมานิยามเรื่องการพนัน เสียก่อน คำว่า “การพนัน” ในบทความนี้ตกลงกันเสียก่อนว่า คือ การเลือกทายผลลัพธ์ของอะไรอย่างใดอย่างหนึ่งโดยคาดหวังเป็นของรางวัลหรือผลตอบแทน   ซึ่งจะเห็นได้ว่ามันแยกเป็นสองส่วน คือ การเลือกทายผลลัพธ์ และ การนำเงินเข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องเพื่อหวังผลตอบแทน เมื่อมันประกอบด้วย 2 ส่วน คือ ผลลัพธ์ และ ผลตอบแทนและเงินที่จะนำไปเสี่ยง มันตีความว่าเป็นการพนันอย่างนั้นหรือไม่? คงต้องตอบว่าไม่ใช่ ถ้าตีความกว้างแบบนี้ เราคงเล่นการพนันกันทั่วประเทศและคงไม่มีคำศัพท์ที่ชื่อว่า “การลงทุน” แล้วมันต่างกันยังไง?

การพนัน นั้น เราสามารถรู้ได้แน่ชัดว่า ในระยะยาวแล้วถ้าเป็นไปตามกฏของแนวโน้มเข้าสู่ศูนย์กลาง (Central limit theorem) คือถ้าเราเล่นพนันจำนวนครั้งให้นานพอ มูลค่าแห่งความคาดหวังจะเป็นลบ (Expected Return)

รูปที่ 1 Central Limit Theorem จำนวนครั้งของการทอยลูกเต๋าทำให้การกระจายของการโยนเป็นแบบปกติ (Normal)

ขณะที่ การลงทุน คือเราสามารถรู้ได้แน่ชัดว่า มูลค่าแห่งความคาดหวังจะเป็นบวก ซึ่งปัจจัยที่เข้ามาเกี่ยวข้องกันจะตรงข้ามกัน

มูลค่าแห่งความคาดหวัง หรือ กำไรแห่งความคาดหวัง (Expected Value)

ก่อนที่จะไปคุยว่ามันเกี่ยวกับการเทรด Forex อย่างไร? เรามาคุยเกี่ยวกับกำไรแห่งความคาดหวังกันสักหน่อยเพราะว่ามันเป็นเรื่องที่ไม่ได้ยากเย็นนัก กำไรแห่งความคาดหวัง ประกอบด้วย ผลคูณระหว่าง ความน่าจะเป็นและผลตอบแทน โดยแสดงเป็นสมการดังนี้

กำไรแห่งความคาดหวัง = (โอกาสชนะ x จำนวนเงินที่ได้ถ้าชนะ) – (โอกาสแพ้ x จำนวนเงินที่จะเสียถ้าแพ้)

สูตรมันมีเท่านี้จริง ๆ สูตรที่ได้ถ้ามีค่าเป็นบวกเพราะว่า พจน์หน้า (โอกาสชนะ x จำนวนเงินที่ได้ถ้าชนะ) มีค่ามากกว่าพจน์หลัง (โอกาสแพ้ x จำนวนเงินที่จะเสียถ้าแพ้)  เราจึงเรียกว่ามีค่าความคาดหวังเป็นบวก ดังตัวอย่างการคำนวณดังต่อไปนี้

นาย ก. ไปแทงบอล คู่ระหว่าง แมนยูฯ VS ทีมชาติไทย โดยเชียร์ทีมแมนยูฯ โดยคนรับแทง บอกว่า ถ้าแทง 100 บาทและถูกได้ผลตอบแทน 80 บาท แต่ถ้าเสียก็จะขาดทุน 100 บาท หมายความว่า ในทางทฤษฎี โอกาสชนะระหว่างแมนยูฯ กับ ทีมชาติไทย มีโอกาสเท่ากัน (เราสมมุติว่า ผู้เล่นนักเตะยังไม่มีผล) นั่นคือ โอกาสชนะเท่ากับ 50 % แพ้ 50 % แต่ว่าเวลากำไร ได้มาแค่ เงินทุน + 80% แต่ขาดทุน เสีย 100 % สามารถคำนวณค่าแห่งความคาดหวังได้ดังนี้

มูลค่าแห่งความคาดหวัง = (โอกาสชนะ 50 % x ได้เงิน 80 บาท) – (โอกาสแพ้50 % x เสียเงิน 100 บาท)

ผู้อ่านจะเห็นว่า อย่างนี้มูลค่าแห่งความคาดหวังจะเป็นลบ เพราะโอกาสเท่ากัน แต่ผลตอบแทนกับเงินที่ได้มันต่างกัน ในระยะยาวแล้ว เล่นยังไงก็เสีย เพราะว่า ได้ทีละ 80 บาทแต่เสียทีละ 100 แต่ในความเป็นจริงเกมส์การพนันจะทำให้ผู้เล่นรู้สึกกว่า “บ่อนจะทำอย่างไรให้ผู้เล่นรู้สึกว่าเกือบชนะแล้ว” หรือ “กูเป็นผู้มีความรู้และชนะได้”

อะไรเป็นการพนันบ้างอย่างนี้? 

รูปที่ 2 แสดงความต่างผลตอบแทนระหว่างการลงทุนและการพนันในระยะยาว

ฉะนั้นการจะนับอะไรเป็นการพนันบ้าง ก็ต้องรู้ 2 อย่างคือ โอกาสชนะ กับผลตอบแทนก็จะรู้ทันที แล้วมันมีกรณีไหนบ้าง?

• ก็ถ้าเราไม่รู้โอกาสชนะหล่ะ?
• ก็ถ้าเราไม่รู้ผลตอบแทนที่จะได้หล่ะ?
• ก็ถ้าเราไม่รู้อะไรเลยหล่ะ?
• หรือว่า รู้อยู่แล้วว่ามูลค่าแห่งความคาดหวังเป็นลบแต่ยังเล่นหล่ะ?

ถ้าไม่รู้อะไร 4 อย่าง ข้างต้นแล้ว บอกได้เลยว่าเป็นการพนันทั้งสิ้น ตัวอย่างหลายตัวอย่างดังต่อไปนี้

1. นาย ก. เปิดร้านกาแฟ เพราะคิดว่าขายดี ไม่รู้เลยว่าจะขายได้กี่แก้ว ไม่รู้เลยว่าต้นทุนแก้วละกี่บาท เพราะบางคนทำธุรกิจ ไม่ได้คิดเงินเดือนตัวเอง ไม่ได้คิดค่าเช่าซึ่งเป็นต้นทุนคงที่เข้าไปในแก้วกาแฟ ก็เห็นคนอื่นเปิดก็เปิด คิดว่าต้องขายได้ ขนม หรือประสบการณ์ธุรกิจก็ไม่เคยมี อย่างนี้ไม่ต้องสงสัย มันคือการพนันแน่นอน แต่ ถ้านาย ข. คำนวณแล้ว ต้นทุนต่อแก้วเท่ากับ 10 บาท รวมค่าเช่าและค่าจ้างตัวเองต่อแก้วแล้ว ขายแก้วละ 70 บาท นั่นคือ กำไร 60 บาทต่อแก้ว หมายความว่า ถ้านาย ข. ขายได้ 1 แล้วจะทำให้ไม่ต้องขายไปอีก 6 วันก็ยังอยู่ในต้นทุน (ต้นทุนน้อยกว่ากำไร 6 เท่า)  นาย ข. เดิมพันว่าเขาจะขายได้เกิน 5 แก้วต่อเดือน เพราะว่าถ้าขายไป 1 แก้วไม่ต้องขายไป 6 วัน นั่นหมายความว่า ถ้าขาย 5 แก้วก็อยู่ได้ 30 วันโดยไม่ต้องขาย ถ้าเกิน 5 แก้วนั่นคือกำไรของเขาล้วน ๆ อย่างนี้โอกาสที่เขาทำได้มีสูง หมายความว่า นี่คือ การลงทุนอย่างไม่ต้องสงสัย จะเห็นได้ว่า ธุรกิจเดียวกันออกได้ทั้งการลงทุนและการพนัน ขึ้นอยู่กับเรามอง และความรู้ของเรา มาดูอีกซักตัวอย่าง ก่อนไป Forex
2. นาย อยากทำธุรกิจหอพัก จากการเห็นประกาศขายตึกแถวใกล้มหาวิทยาลัย ราคา 4 ล้าน มี 7 ห้อง เป็นอาคารพาณิชย์ มีหอพัก 6 ห้องร้านค้าด้านล่าง 1 ห้อง นาย A. ติดต่อขอกู้ธนาคารทันทีจำนวน 4 ล้านบาทเพราะมีเครดิตดีอยู่แล้ว โดยไม่ต้องคิดเพราะว่า นาย A. คิดว่า การลงทุนในอสังหาริมทรัพย์คือ การลงทุนที่ดี ไปกู้มาคิดดอกเบี้ยร้อยละ 4 บาทต่อปี ย้ำ ต่อปีนะ ระยะเวลา 30 ปี นาย A ฝันว่า จะปล่อยเช่าเดือนละ 2,000 บาท นั่นคือ 24,000 บาทสำหรับหอพัก ต่อห้อง ต่อปี 6 ห้องเท่ากับ 144,000 บาท โดยร้านค้าด้านล่าง 1 ห้องให้เช่าห้องละ 6000 บาท 1 ปีเท่ากับ 72,000 บาท นั่นเท่ากับผลตอบแทนต่อปี 72,000 + 144,000 = 216,000 บาท หรือก็คือ 5.4 % ต่อปี ฟังดูเผิน ๆ อาจจะเป็นการลงทุนและคิดว่านี่แหละ การลงทุนที่ดี แต่นี่เป็นการพนันดีดีนี่เอง เพราะ เหตุดังต่อไปนี้
   • เราจะมั่นใจได้อย่างไรว่า หอจะเต็มทุกห้องทุกเดือน?
   • เราจะมั่นใจได้อย่างไรว่า การเข้ามาในธุรกิจที่ง่ายจะทำให้คู่แข่งไม่เข้ามาง่ายมีหอเต็มไปหมด
   • เรายังไม่คำนวณค่าใช้จ่ายในการบำรุงดูแลรักษา ค่าจ้างแม่บ้าน ค่าอินเตอร์เนท ค่าซ่อมอุปกรณ์
   • ส่วนต่างระหว่าง กำไร 4 % ต่อปี กับ ดอกเบี้ยต้องจ่ายธนาคาร แค่ 1.4 % (5.4 % – 4%) นั่นคือ ถ้ามีตังค์ 1 ล้านเอาไปฝากธนาคารจะได้ผลตอบแทนเยอะกว่า เพราะ ดอกเบี้ยฝากประจำก็ 3 % แล้ว
   • ถ้านโยบายมหาวิทยาลัยรับเด็กน้อยลง ห้องพักเราจะขายออกหรือไม่? จะแข่งขันได้หรือไม่
   • หอที่ผุดขึ้นทีหลังจะใหม่กว่า เราจะมีเงินปรับปรุงหรือไม่ แถมเป็นหนี้ยาวตั้ง 30 ปี

จริง ๆ ตัวอย่างนี้ผมยกตัวอย่างใกล้เคียงความจริงมาก และคำถามก็ยังไม่ได้ครบแต่คาดว่าผู้อ่านคงพอเข้าใจแล้วว่า ซื้อหอพักยังเป็นการพนันได้ ไม่ต้องไปพูดถึง หวย เว็บแทงลูกเต๋า การแทงบอล ที่เขากินค่าต๋ง  ค่าธรรมเนียม แทง 100 จ่าย 80 ให้เราหรอก แม้ว่าจะเอาแต้มต่อ อัตราต่อรองมาล่อก็ได้ไม่คุ้มเสียในระยะยาว พวกบ่อนเขาคิดมาละเอียดแล้ว เราแค่เผลอไปเล่นเท่านั้น เรายังไม่ต้องไปพูดถึง การคุมอารมณ์ระหว่างการเล่นพนันเลย

แล้ว Forex หล่ะเป็นการพนันไหม?

ใน Forex เราจะเสียค่าธรรมเนียมการเทรด เรียกว่า 2 Pip หรือน้อยกว่า (ส่วนใหญ่พวก Broker Fixed Spread จะเท่ากับ 2 pip) นั่นคือ ถ้าเราตั้ง TP เท่ากับ 10 จุดและ Spread เท่ากับ 2 จุด นั่นเท่ากับ 20 % หมายความว่าเรากำลังเอาตัวเองเข้าไปในบ่อนการพนันอย่างไม่รู้ตัว เพราะเวลาเสีย เสีย 10 เวลาได้ ได้แค่ 8 บาทนั่นเอง แต่การตั้ง Take Profit (TP) และ Stop Loss (SL) เรากำหนดเอง ถ้าเราเทรดที่ Time Frame Daily การตั้ง SL หรือ TP มันจะมากกว่า 200 pip ทำให้ % ค่าธรรมเนียมต่ำ ทีนี้พอมันต่ำมาก ๆ มันก็มีผลน้อย

ถ้าเรากำหนด อัตราส่วน SL ต่อ TP ให้สูง ๆ เหมือนกับ ร้านกาแฟหล่ะ? เช่น 6 เท่า เป็นต้น ค่านี้เรียกว่า Risk: Reward หมายความว่า ถ้ากำไรเพียง 1 ครั้ง ก็จะสามารถขาดทุนได้ 6 ครั้งโดยที่ยังไม่ขาดทุนมากไปกว่าทุนเดิม และถ้าหากเราสามารถใช้ความรู้ในการวิเคราะห์เล็ก ๆ น้อย ๆ ให้มันมีโอกาสชน TP มากกว่า SL หล่ะ

มันหมายความว่า Forex เราสามารถกำหนด โอกาสชนะหรือแพ้ได้ เราสามารถกำหนดรางวัลที่ได้รับได้ ถ้าเรามีความรู้ แต่ถ้าหากเราลืมคิดเรื่องพวกนี้ ก็เตรียมตกนรกได้เหมือนกัน

ฉะนั้น การ Forex เป็นไปได้ทั้งการลงทุนและการพนันเหมือนกับเงื่อนไขทางธุรกิจอื่น ๆ ถ้า!!!!!! คุณไม่มีความรู้และคุณดันไม่เก่งอีก ไม่ต่างจากการทำธุรกิจแม้แต่น้อย

Keywords: การลงทุน การพนัน กำไรแห่งความคาดหวัง โอกาสแพ้ชนะ ธุรกิจ

ทีมงาน : thaiforexbroker.com